Ze zijn rond. Je hebt ze met vel en zonder vel. Ze zijn er met schellen en zonder schellen. Waar heb ik het over? Dat is nou juist de vraag in deze blog! Wanneer spreek je van een trommel of een tamboerijn? En maakt het uit of ze wel of niet bespannen zijn met een vel? Na het lezen van deze blog zal jij je zeker niet meer vergissen!
Checkpoint 1: Met of zonder schellen?
Of het instrument in de rand wel of geen schelletjes heeft, die mee klingelen als je het instrument aanslaat, geeft aan of het een tamboerijn is of een trommel.
Zonder de schellen is het een trommel (ook wel handtrom genaamd). Een trommel is bespannen met een vel.
Mét de vrolijk klinkende schellen heet het instrument een tamboerijn. Let op: een tamboerijn is eveneens bespannen met een vel! [zie ook Checkpunt 2]
Checkpoint 2: Met of zonder vel?
Is een tamboerijn zónder vel nog steeds een tamboerijn? Nee.
Een houten ring met schellen erin heet een schellenring. De halfronde, plastic variant, met een dubbele rij schellen noem je een beatring.
Een tamboerijn waarvan het vel kapot en verwijderd is, verandert op die manier automatisch in een schellenring.
Een variant op de schellenring is het schellenraam. Deze ligt makkelijk in de hand.
Van links naar rechts & van boven naar beneden: Handtrom | Tamboerijn | Beatring | Schellenring
Speeltips
Met de hand of met een klopper?
Het vel van de trommel of de tamboerijn kan je met de hand aanslaan. Sla niet met je volle hand midden op het vel. Dan slaat de klank van het instrument meteen dood. Gebruik je vingers: sluit de 4 vingers van 1 hand, zo maak je a.h.w. een ‘slag-plankje’. Met deze vingers sla je langs de rand van de trommel | tamboerijn op het vel. Let erop dat je de vingers niet óp het vel laat liggen, maar til ze na het aanslaan er weer snel vanaf. Alsof je vingers wegveren van een trampoline.
Een andere techniek is dat je al je vingers van 1 hand bij elkaar brengt en zo als het ware een ‘puntje’ vormt met deze vingers. Bespeel je op deze manier het vel van een trommel of tamboerijn dan kan je de klank beter reguleren. Hiermee breng je meer nuance aan in zacht en hard.
Je kan de trommel of tamboerijn ook aanslaan met een klopper. Gebruik hiervoor liefst een klopper met een vilten bol, of omwikkeld met wollen draad. Eventueel kan je een zachte rubberen klopper gebruiken. Sla niet te hard met een klopper op het vel! Het vel kan kapot gaan. Ook bij het aanslaan met een klopper geldt dat je de klopper van het vel laat wegveren. Zo kan het vel resoneren na het aanslaan.
Schudden of tikken?
Een schellenraam, beatring of schellenring valt bij de percussie-instrumenten onder de categorie schudinstrumenten. Je beweegt het instrument vanuit de pols. Ook het spelen van ritmes stuur je aan met een ritmische puls vanuit je pols. Schellenringen of beatringen worden daarbij ook vaak tegen het dijbeen geslagen om de maat aan te geven.
Voor de kinderen in groep 1 t/m 4 is deze speelwijze motorisch lastig. Wil je de kinderen een ritme laten spelen op schellenraam, beatring of schellenring? Laat ze het instrument aanslaan met de hand. Net zoals hierboven beschreven staat bij de trommel of tamboerijn, maak je een ‘slag-plankje’ van de 4 vingers van 1 hand. Daarmee sla je op de houten of plastic rand. Zo breng je de schelletjes ritmisch in beweging.